Học Hành Archives - Châu Praha

Honest review trường VŠFS (University of Finance and Administration) | Du học Séc

Mình đã chính thức trở thành Thạc sĩ Marketing! Mặc dù chương trình 2 năm thì 1 năm học online vì dịch Covid-19, may quá vẫn tốt nghiệp được. 😀 Blog này mình sẽ chia sẻ honest review về trường VŠFS và chương trình học của mình

Nếu các bạn còn có thể tham khảo bài Chọn trường khi du học Séc. Quan tâm tới ngành Journalism, có thể tham khảo bài Honest review về trường AAU (Anglo-American University).

Thành tích học tập tại VŠFS

Tốt nghiệp loại ưu chương trình Marketing Communication, tiếng Anh, 2 năm
100/100 điểm luận văn
1 điểm ba môn tốt nghiệp (trên thang điểm 5 của Séc, ngang với điểm A)
1.19 điểm GPA (trên thang điểm 5 của Séc, top 13% của trường, ngang với điểm A-)
Research assistant to Deputy Head

Bảng điểm của mình (một số môn không có điểm tổng kết, chỉ ghi Z có nghĩa là thi qua)

Lý do mình chọn VŠFS

VŠFS là trường duy nhất ở Praha offer chương trình Thạc sĩ Marketing bằng tiếng Anh.
Học phí VŠFS khá rẻ, chỉ 77,000 Kč một năm (khoảng 80tr VND) (số liệu 2021)
Thay đổi môi trường học. Trước VŠFS, mình đã dành 4 năm vừa học và làm việc tại AAU rồi.

Overall rating 3/5

Mình tạm hài lòng với VŠFS và chấm 3/5 sao vì nó vẫn giúp mình đạt được những cái mình muốn. Tức là cho mình cái bằng Thạc sĩ. Và chương trình học cũng dễ nữa, nên mình học hành khá nhàn, vẫn có thời gian đi thực tập và làm thêm. Tuy nhiên, giáo án và chất lượng giảng dạy thì rất tầm thường. Chỉ có 2 3 giáo viên có thể gọi là tử tế.

Điểm cộng

1. Địa điểm trung tâm

Dành cho cử nhân: Gần Náměstí Míru, Praha 2. Từ metro phải đi tramvaj thêm 3 bến. Khuôn viên to hơn, với hội trường lớn và nhà ăn.
Dành cho thạc sĩ: Khu Anděl, Praha 5. Khu này rất trẻ trung và nhộn nhịp, với tramvaj, metro, bus đủ cả. Cách trung tâm thương mại siêu to khổng lồ Nový Smíchov 500m. Xung quanh là 7749 các quán ăn, siêu thị, ngân hàng, shop quần áo, cửa hàng tiện lợi, không thiếu gì.

2. Học phí rẻ

Tiền học ở VŠFS là 77,000kc/năm (với điều kiện đóng sớm, số liệu 2021). So với mặt bằng chung là quá rẻ, vì các trường tư tại Praha thường rơi vào khoảng 150-200,000kč/năm.

Ngoài ra, vì mình làm research assistant cho trường, nên còn được trả 7,200kč/tháng nữa. Professor có nói đây là gấp đôi mức lương bình thường (3,600kč) vì nhóm research toàn học sinh giỏi.

3. Cơ hội luyện tập Tiếng Séc

Vì VŠFS là trường Séc. 95% nhân viên, thầy cô giáo và học sinh là người Séc hoặc nói tiếng Séc, nên nếu bạn đang học tiếng thì đây sẽ là cơ hội tuyệt vời để bạn thử thách bản thân và rèn luyện khả năng giao tiếp.

VŠFS cũng có thư viện với rất nhiều sách báo tiếng Séc cho mượn miễn phí. Hãy tận dụng nhé.

4. Đề cao tính tự giác học

Nhiều môn ở VŠFS không điểm danh. Trong lớp không tính điểm giơ tay phát biểu xây dựng bài. Bạn có quyền lựa chọn muốn đến lớp để nghe giảng hay ở nhà tự đọc tài liệu và chỉ đến để đi thi. Nếu thi trượt, bạn có quyền thi lại hai lần.

5. Sinh viên có trải nghiệm thực tế

Ở VŠFS bậc thạc sĩ, học sinh đều vừa học vừa làm. Kiểu làm có chuyên môn ở công ty thực sự nha. Chứ không phải thực tập không lương, hoặc làm các công việc chân tay để kiếm thêm “đồng ra đồng vào” đâu.

Họ là những những nhân viên đi học thêm, chứ không phải học sinh đi làm thêm. Nên cách suy nghĩ của họ cũng trưởng thành hơn

Điểm trừ

1. Không có danh tiếng

Phần lớn mọi người, Séc hay Việt, đều chưa từng nghe tới VŠFS. Nhưng định kiến chung là chất lương học sinh trường tư như VŠFS kém hơn trường công. Vì trường tư là những trường bạn trả tiền để đi học, như AAU hay VŠFS, nên nhiều người cho rằng học sinh có thể trả tiền để được qua môn và tốt nghiệp (như kiểu mua bằng). Chất lượng học sinh vì vậy kém hơn.

Mỗi khi mình giới thiệu là mình đang đi học ở mọi người kiểu gật gù…”À…Ờm… Thế à…trường này mình cũng nghe tên rồi…” nhưng thực ra là không biết. Mọi người thường nhầm nó với Đại học Kinh tế Praha VŠE. Vậy cũng tốt vì VŠE là trường kinh tế tốt nhất ở Séc và có tiếng hơn nhiều. 😀

2. Chất lượng giảng dạy dở

Thứ nhất, tất cả giáo viên là người Séc, cho nên tiếng Anh của họ đều không chuẩn. Họ phát âm khá khó nghe và giảng bài lòng vòng khó hiểu. Các presentation sai chính tả, sai từ vựng, ngữ pháp be bét. Những dĩ nhiên đây là lỗi nhỏ. Bạn có thể bỏ qua được cũng như làm quen dần dần.

Vấn đề lớn hơn là 90% giáo viên có phương pháp giảng dạy rất cổ hủ và buồn ngủ. Nó y hệt cái kiểu giảng bài ở Việt Nam: giáo viên ở trên bục cứ thao thao bất tuyệt, trong khi học sinh ở dưới thì lăn lê bò toài, ngủ gà ngủ gật.

Nhưng ở Việt Nam thỉnh thoảng còn “kiểm tra miệng” cho chúng nó tỉnh ngủ. Bên này thì không. Nhiều khi thầy cô giáo tự đặt câu hỏi và tự trả lời…

Ngành marketing là một ngành cần sáng tạo và năng động… Vậy mà các anh em cứ đờ đẫn hết cả ra. Đợt Covid còn phải học online, dở tệ.

3. Học sinh không có động lực

Mặc dù chất lượng giảng dạy tệ, rất ít học sinh thực sự lên tiếng phàn nàn. Mọi người đều nói, trường ở Séc là vậy. Học sinh phải tự đọc tài liệu ở nhà, đến lớp thì giáo viên sẽ “độc thoại” về một chủ đề nào đó. Nghe thì nghe, không nghe thì có thể mở máy tính ra, làm bài tập của môn khác, hoặc thậm chí làm việc ở công ty. Có vẻ quan điểm của ai cũng là đi học để lấy cái bằng.

Ban đầu mình cũng không quen. Nhưng dạo gần đây Công việc làm thêm của mình ngày càng nhiều, nên mình cảm thấy cách dạy học như thế này cũng tiện.

Phần lớn học sinh đã chuyển sang chế độ “individual study” (có thể hiểu là học từ xa) thay vì full time nghĩa là bạn không phải đến lớp, nhưng vẫn phải làm bài tập đầy đủ và kiểm tra cuối kì.

Các bạn có thể đọc thêm:

Tặng các bạn con ảnh Praha mùa xuân tạo động lực học hành làm việc nha.

Chọn trường du học Séc

Posted on June 5 by Châu Praha

Năm 2015, sau khi tốt nghiệp cấp 3 trường Hà Nội-Amsterdam, mình sang Séc du học. Mọi thứ đều tự túc chuẩn bị, không qua trung tâm, dịch vụ nào (trừ bước đặt phỏng vấn xin visa với ĐSQ với lý do bất khả kháng). Nhờ vậy mà chọn được trường như ý và tiết kiệm tiền. Qua quá trình tìm trường, mình cũng hiểu hơn về CH Séc, khi sang đây đỡ bỡ ngỡ hơn.

Câu hỏi “Muốn du học Séc thì phải bắt đầu từ đâu?” mình gặp rất nhiều. Câu trả lời rất đơn giản: Các bạn hãy bắt đầu với việc chọn ngành và trường nhé!

Du học Séc trong 5 bước

Bước 1 – Xác định lý do chọn CH Séc.

Vì sao bạn muốn đi Séc chứ không phải các nước khác?

Xin visa sang Séc cực kỳ khó nên bạn cần có người quen giới thiệu dịch vụ, thì mới chắc chắn có lịch phỏng vấn với ĐSQ và khả năng cao đậu visa để sang đây du học.

Hơn nữa, bạn nên có một lý do du học vững vàng. Tại sao? Thứ nhất là để bản thân có động lực cố gắng vượt qua khó khăn trong quãng đời du học sinh. Thứ 2 là để khi bạn phỏng vấn xin visa, người ta hỏi, tại sao bạn du học Séc, bạn không ngáo ngáo ngơ ngơ nói linh tinh (tuyệt đối cấm trả lời: Tôi sang tìm chồng cưới ở lại Séc). Bạn có thể tham khảo một số lý do mình chọn Séc để du học:

Để tiếp thu nền giáo dục Châu âu chất lượng cao
Để giao lưu với các văn hóa, con người, tư tưởng mới lạ
Để có bằng cấp giá trị, được Châu âu, quốc tế công nhận
Để học thêm ngôn ngữ mới
Để sau này xây dựng được cuộc sống và sự nghiệp như ý muốn

Mình thấy nhiều bạn du học Séc bất đắc dĩ vì người nhà bảo/ép sang. Sau này không hài lòng với cuộc sống ở bển thì buồn rầu, bực tức và đòi về. Mình không trách vì nhiều bạn sang đây lúc trẻ tuổi nên không có quyền quyết định. Nhưng nếu bố mẹ cho bạn lựa chọn du học hay không, làm ơn hãy nghiên cứu kỹ. Hãy tìm hiểu về đất nước CH Séc, tiếng Séc, cuộc sống người Việt ở đây, ngành và trường mà bạn sẽ học. Bởi vì đây sẽ là nơi bạn gắn bó vài năm trời, thậm chí lâu hơn, thậm chí trở thành ngôi nhà thứ hai, nên bạn phải hiểu nó. Đừng “buông xuôi” mặc kệ cho dòng đời đưa đẩy, để rồi hối tiếc về quyết định của mình.

Bước 2 – Chọn ngành học.

Bạn nên tự hỏi mình những câu hỏi sau để tìm ra ngành mình nên học:

Mình giỏi gì? Ví dụ: Giao tiếp, nghệ thuật, sửa chữa, làm đẹp, chụp ảnh, tính toán, lên kế hoạch, viết lách
Mình thích gì? Ví dụ: Đi du lịch (tour guide), đọc sách (viết blog), dùng máy tính (IT), dùng mạng xã hội (marketing), quay video (nhiếp ảnh)
Mình muốn sự nghiệp 5 năm nữa như thế nào? Ví dụ: Yêu công việc đến sống chết (start-up); Việc “nhàn” lương cao cần nhiều chất xám (đầu tư, bất động sản); Công việc bình thường, đều đặn (nhà hàng, khách sạn); Đòi hỏi sáng tạo, không ngày nào như ngày nào (freelance, influencer)
Thị trường đang cần gì? Ví dụ: Các ngành IT, kế toán, marketing, phân tích dữ liệu khá dễ kiếm việc ở Séc. Ngoài ra các ngành liên quan đến môi trường cũng được nhiều nước quan tâm.

Như mình đến giờ vẫn hài lòng với lựa chọn ngành báo vì:

Mình giỏi viết lách (điểm văn cao), giao tiếp (chuyên gia nói giảm, nói tránh, nói đỡ trong xung đột gia đình), sáng tạo (chém gió hơn vũ bão)
Mình thích viết và làm những cái sáng tạo. Lúc đó mình chưa thích chụp ảnh quay phim gì đâu, nhưng có thích vẽ và thiết kế đồ họa dù không giỏi.
Mình muốn công việc đòi hỏi sáng tạo và linh hoạt một chút vì mình có rất nhiều sở thích và muốn trải nghiệm khi còn trẻ.
Tốt nghiệp ngành báo có thể làm phóng viên, biên tập viên, quay phim, nhiếp ảnh, marketing

Nếu, sau khi đắn đo đủ đường, bạn vẫn chưa biết chọn ngành nào thì có thể lựa một ngành chung chung, thí dụ như kinh tế, quản lý, kinh doanh. Những ngành này cho bạn tiếp xúc với nhiều lĩnh vực nhỏ hơn ví dụ như kiểm toán, đánh giá, quảng cáo, nhân sự, v.v. Từ đó, bạn có thể đánh giá mình hợp hoặc thích chuyên môn cụ thể gì để tập trung hơn. Có thể chuyển ngành cũng không sao vì ta còn trẻ mà. Mình biết nhiều bạn chuyển 2-3 ngành để tìm đúng con đường.

Bước 3 – Chọn ngôn ngữ học tập

Ngôn ngữ học tập sẽ quyết định học phí của bạn. Nếu bạn học bằng tiếng Anh thì sẽ mất phí, từ 15,000-100,000 ở các trường công, cho đến 100-300,000 ở các trường tư. Nếu bạn học bằng tiếng Séc ở các trường công thì miễn phí (Học phí cụ thể tại đây). Trong trường hợp tiếng bạn chưa đủ tốt có thể học dự bị tiếng ở các trường 1-2 kỳ, học phí khoảng 30-50,000kc/kỳ.

Bước 4 – So sánh các trường

Nghiên cứu các trường bằng cách lên website từng trường tìm hiểu về ngành học quan tâm, học phí, học bổng, giáo trình, điều kiện thi tuyển… Ghi lại vào một bảng Excel để dễ so sánh.

Đây là bảng Excel mình so sánh các trường khi nộp đơn xin học Thạc sĩ (tổng 30 lựa chọn)

Bước 5 – Nộp đơn xin vào học

Tìm 2-3 trường yêu thích để xin học cho chắc ăn. Tiến triển của quá trình duyệt đơn hãy ghi vào bảng Excel để tiện theo dõi.

Các trường ĐH nên tham khảo

Ở Séc trường công và tư đều có thể học bằng tiếng Séc hoặc tiếng Anh. Nhưng tiếng Anh bao giờ cũng mất tiền, trung bình 100,000 CZK/năm.

Trường công

ĐH tổng hợp UK: Univerzita Karlova (top 1 nước Séc)
ĐH tổng hợp MU: Masaryk University
Công nghệ-Thông Tin ČVUT: Ceské vysoké ucení technické v Praze (top 3)
Kinh Tế VŠE: Vysoká škola ekonomická v Praze (top 5)
Khoa học-Đời Sống ČZU: Ceska zemedelska univerzita v Praze (top 8)
Công nghệ: Tomas Bata University in Zlín

Đây đều là các trường công lâu năm, có uy tín và chất lượng ngành + giảng viên xuất sắc. Nếu học được bằng tiếng Séc thì còn miễn phí nữa. Các trường đông người Việt nhất là trường Kinh Tế VŠE, ČZU, UK, và ČVUT.

Trường tư (và ngành nổi bật)

Metropolitan University in Prague (International Relations*)
University of Finance and Administration VŠFS (Economics and Management*)
University of New York in Prague (Communication & Media*)
Anglo-American University (International Relations*)
Newton College (Global Business and Management*)
Prague College (Art & Design)
DAMU (Art, Movies & Theater)
University College of Business in Prague VSO (Tourism*)
Unicorn College (Software Development*)

Nếu các bạn có câu hỏi gì về du học cứ mạnh dạn bình luận ở dưới hoặc email mình chau.ng117@gmail.com. Khi mình có thời gian mình sẽ trả lời hihi. Mình không làm tư vấn du học hay visa nên nhiều cái mình cũng không biết, nhưng nếu mình giúp được, mình sẽ cố gắng hết sức!

Chúc các bạn học được ngành và trường như mong muốn!

Honest Review trường AAU (Anglo-American University) | Du học Séc

Posted on May 25 by Châu Praha

Bạn đang rối bời với các lựa chọn ngành học và trường đại học Séc? Bạn chẳng biết mình nên học ngành gì? Chọn con tim hay là theo lí trí? Cảm thấy mất phương hướng và lo lắng? It’s gonna be alright! Hít thở sâu nào!

Bạn đọc các blog này chưa?

Nếu rồi thì tốt. Chúng ta sẽ đi sâu vào review một trường cụ thể. Đó là trường cũ của mình Anglo-American University (AAU).

Thành tích học tập

Năm 2019, mình tốt nghiệp Anglo-American University (AAU) với bằng Cử nhân Báo chí & Truyền thông (Bachelor of Arts in Journalism and Communications).
Điểm phẩy 3.9/4.0 (toàn điểm A, chỉ có một điểm B+ học kỳ đầu tiên)
Học bổng toàn phần.
Làm việc part-time ở phòng marketing của trường 2017-2018
Tổng biên tập báo trường Lennon Wall nhiệm kỳ 2017-2018.
Luận văn tốt nghiệp xuất sắc nhất khoa.

Mình là Châu Nguyễn, cựu học sinh AAU

Đánh giá chung AAU 3.75/5

Nhìn chung mình khá hài lòng với AAU. Mình mất 100,000 kc cho học phí năm đầu (hồi đó học phí thấp hơn bây giờ). Sau đó học free. Tuy gặp phải 4 5 giáo viên và lớp học khá nhảm nhí và vô dụng, mình học được rất nhiều kiến thức và kĩ năng làm báo, kể chuyện, viết lách, chụp ảnh, quay video, thuyết trình, biện luận.

Với một cái quan trọng là mình gặp người yêu hiện tại ở đây (2016). 😀

Mình chấm AAU 3.75/5

Nhưng trường hợp của mình cũng khá đặc biệt. Mình vừa học vừa làm việc tại AAU, nên dành rất nhiều thời gian ở trường. Ý kiến đánh giá sẽ có phần chủ quan vì mình rất thấu hiểu và ưu ái ngôi trường này. Đây là trải nghiệm cá nhân và mình không đại diện cho tổ chức nào để viết bài này cả.

AAU khác các trường khác như thế nào?

AAU nằm ở trung tâm Praha, ngay dưới lâu đài Prague Castle.

Chương trình học

AAU là đại học TƯ NHÂN (nghĩa là mất tiền) với 5 ngành học:

Với học phí 150,000kc/năm, AAU là một trong những trường tư đắt nhất Praha dạy hoàn toàn bằng tiếng Anh. Bạn có thể tốt nghiệp trong vòng 3 năm.

Điểm số được chấm trên thang 100 hoặc hệ chữ A, B, C, D, F (F=fail, trượt). Điểm trung bình (GPA) trên thang 4.0.

Điểm tổng kết một môn = participation (up to 20%) + small projects (quizzes/presentation/homework – up to 50%)+ midterm (exam/paper – up to 40%) + final (exam/paper – up to 80%).

Trong đó:

Mỗi đầu điểm thành phần chiếm bao nhiêu % điểm tổng kết là quyền của giáo viên. Có giáo viên không kiểm tra đầu giờ và chỉ bắt viết luận cuối kỳ nộp. Có giáo viên kiểm tra rất thường xuyên và mỗi đầu điểm chỉ chiếm 10%.
Participation: có thể gọi là điểm chuyên cần, bao gồm đến lớp đầy đủ, không nghỉ quá 2 buổi không xin phép, và tích cực tham gia phát biểu xây dựng bài
Quizzes: Tùy giáo viên và môn học mà học sinh sẽ phải kiếm tra đầu giờ 15-30 phút, báo trước hoặc không (giống ở VN ghê haha)

Môi trường học tập

Từ cái tên thì chắc mọi người cũng đoán được là trường này cố gắng hết sức để mang đúng “chất Mỹ”.
Giáo viên chủ yếu là người đến từ nước nói tiếng Anh như Anh, Mỹ, Úc, Canada.
Học sinh 50% là trao đổi từ các đại học của Mỹ, 30% là từ các nước nói tiếng Nga, và còn lại là sinh viên quốc tế.
Ngôn ngữ giao tiếp chính ở trường dĩ nhiên là tiếng Anh.
Cộng đồng học sinh nhỏ (800 học sinh) thân thiết, gắn bó. Student Council (Hội học sinh) hay tổ chức các hoạt động vui chơi, kết bạn khá hay ho.

Từ AAU có thể nhìn thẳng ra lâu đài Praha

4 Nhược điểm của AAU

AAU không có ranking cao

AAU hiện đang xếp 30 cả nước. Nếu các bạn muốn học các trường hàng đầu nước Séc, hãy cân nhắc các trường sau đây:

Nhân Văn-Xã Hội: Karlova Univerzita (top 1 nước Séc)
Công nghệ-Thông Tin: Ceské vysoké ucení technické v Praze (top 3)
Kinh Tế: Vysoká škola ekonomická v Praze (top 5)
Khoa học-Đời Sống: Ceska zemedelska univerzita v Praze (top 8)

Đây đều là các trường công lâu năm, có uy tín. (Nghe nói) chất lượng ngành và giảng viên xuất sắc. Nếu học được bằng tiếng Séc thì còn miễn phí nữa.

Học phí AAU đắt

So với các trường công (miễn phí) thì 538,800 CZK (gần 580 triệu VNĐ) cho 3 năm là đắt (số liệu tháng 6/2021). Chưa tính cách chi phí lặt vặt như: administration fee (4,500 CZK/ kì), art fee (1000 CZK/môn), state exam, thesis defense, etc.

Học phí ngày càng tăng, lương giáo viên gần như không thay đổi, và hợp đồng làm việc chỉ là ngắn hạn. Chính học sinh AAU đã viết bài phản ánh tình trạng bức xúc này.

Khuôn viên AAU nhỏ, thiếu cơ sở vật chất

Cung điện Thurn-Taxis, campus trường AAU

Một mặt, AAU chi 9,000,000 CZK (9,3 tỷ đồng) 1 năm để thuê một cái CUNG ĐIỆN Ở TRUNG TÂM THÀNH PHỐ làm campus (số liệu năm 2019).

Nhấn mạnh là thuê. Cung điện Thurn-Taxis được quận 1 Praha công nhận là di sản thành phố và không bán cho ai hết.

Nghĩa là AAU thuê địa điểm, sau đó còn phải chi tiền tu sửa NHƯNG không được thay đổi quá nhiều kiến trúc.

Mặt khác, khuôn viên trường khá nhỏ (vì ở ngay trung tâm). Không có phòng thể chất, bể bơi hay sân vận động. Sau 30 năm thành lập, năm 2019 AAU mới có ký túc xá cho sinh viên. Rõ ràng là kém xa các trường công như ČZU, VŠE hay ČVUT.

Thư viên và canteen nhỏ (max. 20 người). Được ưa chuộng nhất chắc là student lounge, nơi học sinh nghỉ ngơi + thảo luận học hành, tuy nhiên căn phòng này cũng chỉ chứa được 10 người max.

Trường cũng không có hệ thống điều hòa nên mùa hè rất nóng. AAU lại ở giữa thủ đô, nên lớp học luôn phải đóng cửa sổ, để chống ô nhiễm tiếng ồn (du khách nói chuyện, xe cộ đi lại…). Không khí trong lớp khá bí.

Ngành mình học Journalism & Communications (báo chí – truyền thông) đặc biệt bị thiếu cơ sở vật chất.

Học sinh phải tự chuẩn bị camera (chụp ảnh, quay phim) – dĩ nhiên là một số giáo viên cũng châm chước cho bạn dùng “tạm” điện thoại. Nhưng cứ xác định là sớm muộn cũng phải mua nếu đã muốn theo đuổi ngành này. Tương tự với các phần mềm chỉnh ảnh, video (Adobe Suite, Vegas Pro,…). Bạn sẽ phải tự mua hoặc crack về dùng.

Nhà trường chỉ cung cấp một phòng studio với 2 cái máy tính cài Adobe Suite và các thiết bị thu âm. Thực sự là không đủ dùng cho 100 học sinh ngành báo.

Mình phải tự mua máy ảnh và các phần mềm chỉnh sửa

10-20% môn học sẽ không làm bạn hài lòng

Đây không phải nhược điểm của chỉ mình AAU, mà nhược điểm của đại học nói chung. Vì rất nhiều lý do khách quan và chủ quan, bạn sẽ không hài lòng với một vài môn học và giáo viên. Đây là điều rất bình thường.

Nếu bạn bất bình, khả năng cao là nhiều sinh viên khác cũng vậy. Hãy thu thập ý kiến của các học sinh và nói chuyện trực tiếp hoặc gửi email cho giáo viên đó. Trình bày những bức xúc của bạn và gợi ý cách họ có thể cải thiện bài giảng. Nếu họ bướng bỉnh, bạn hãy nói chuyện với trưởng khoa. Thậm chí, bạn có quyền gửi đơn khiếu nại lên Student Center và xin chuyển lớp hoặc đổi giáo viên.

AAU là một trường tư nên học sinh chính là khách hàng, là thượng đế. Bạn hãy tận dụng quyền lợi này, để yêu cầu “dịch vụ” tốt nhất.

Tuy nhiên, bạn cũng nên hiểu rằng, mọi thay đổi cần có thời gian. Và đôi khi, thay đổi chỉ xảy ra khi bạn đã tốt nghiệp.

Mình và các bạn thân cùng ngành Journalism ở AAU

4 ưu điểm của AAU

Miễn học phí…nếu luôn đạt điểm tối đa hoặc làm việc full-time cho AAU

Straight-A students

Một trong những lý do hàng đầu khiến mình chọn AAU là vì chính sách học bổng. Tuy nhiên học bổng này chỉ áp dụng cho học sinh năm 2. Nghĩa là bạn vẫn mất 150,000kc cho năm học đầu tiên. Sau đó, nếu GPA của bạn vào khoảng 3.9-4.0 thì bạn sẽ học miễn phí. Nghĩa là tất cả các bài kiếm tra, bạn phải đạt điểm A (tương đương 95%).

Nghe thì hơi đáng sợ. Nhưng thật ra là rất đáng sợ =)))) Để đạt và GIỮ được học bổng này, bạn phải:

Có trình độ tiếng anh khá tốt. IELTS 7.5+ / C2
Rất chăm chỉ, sẵn sàng thức đêm thức hôm học bài
Biết sắp xếp thời gian để bắt đầu ôn thi, viết luận từ sớm, không để nước đến chân mới nhảy, vì thật sự là đã ngập thì chết đuối luôn =))
Yêu thích ngành học đến một mức độ nào đó 😀

Full-time employees

Ngoài ra, nếu bạn làm việc full-time cho trường (lễ tân, marketing, tuyển sinh,…), bạn sẽ được miễn học phí.

Chương trình học linh hoạt

Học sinh có khả năng chọn số môn học tùy thích. Mỗi kỳ tối thiểu là 3 (ít hơn thì không được xin visa du học), tối đa là 6. Tốt nghiệp nhanh chậm tùy thuộc vào việc hoàn thành tín chỉ của học sinh.

Ví dụ: Để có thể vừa đi học vừa đi làm, mình chỉ học 4 môn, thay vì 5 môn một kỳ. Tuy nhiên, điều này nghĩa là mình tốt nghiệp muộn hơn 1 năm. Mình cũng có thể đẩy môn thực tập, và thesis seminar (khóa hướng dẫn viết luận tốt nghiệp) lên sớm hơn, để kỳ cuối không bị quá tải.

Môi trường học tập năng động, cởi mở “kiểu Mỹ”

Học hoàn toàn bằng tiếng Anh. Lớp học rất sôi nổi. Học sinh tự do nêu và bàn luận quan điểm về mọi vấn đề. Giáo viên, học sinh trao đổi, nói chuyện thoải mái, cởi mở.

Vì AAU ít học sinh, lại hay tổ chức party, hoạt động networking, đi chơi này nọ nên học sinh đều quen biết nhau. Phần lớn học sinh đều rất cởi mở, vui vẻ, thân thiện.

Nếu bạn mới đến AAU và còn bỡ ngỡ, có thể nhắn tin cho các sinh viên của Buddy Program để xin lời khuyên, tips hoặc recommendations về ngành học, môn học, giáo viên, bất cứ điều gì. Nhiệm vụ của team này là giải đáp mọi thắc mắc của các “ma mới” và giúp họ thích nghi với môi trường tại AAU.

Giáo viên giỏi, gần gũi, truyền cảm

Khi tìm trường, mình da diết theo đuổi ngành báo. Mình muốn làm phóng viên, muốn làm phóng sự điều tra, muốn viết sách, các thứ các thứ. Sau khi tham khảo nhiều trường thì mình ưng nhất program ngành báo của AAU. Và khi đi học thì còn ấn tượng hơn nữa.

Một số giáo viên mình rất yêu mến là Karen Grunow-Hårsta (thesis advisor của mình), Robert Warren và Theodore A. Turnau. Đây là review chi tiết từng giáo viên.

Karen Grunow-Hårsta - Cô giáo mình yêu thích nhất, cũng là cố vấn luận văn của mình — Karen Grunow-Hårsta – Cô giáo mình yêu thích nhất, cũng là cố vấn luận văn của mình

Tóm tắt ưu nhược điểm của AAU

Nhìn chung mình khá hài lòng với 4 năm tại AAU. Chấm 7.5/10.

Series Professors in the Pub: Khi giáo viên cùng sinh viên bàn luận về các vấn đề chính trị, xã hội trong quán bia (bình thường là canteen, đến tối thành quán bia lol)

Nhược điểm lớn nhất của AAU là học phí đắt và thiếu cơ sở vật chất.

Ưu điểm lớn nhất là cơ hội học bổng toàn phần và nhiều giáo viên Mỹ chất lượng cao.

Hãy chọn AAU, nếu bạn muốn tìm một môi trường quốc tế. Giao tiếp hoàn toàn bằng tiếng Anh. Năng động trong và ngoài lớp học. Nhiều hoạt động, sự kiện. Thầy trò gần gũi, cởi mở, tự do bàn luận, giao lưu. Và bạn có khả năng chi trả học phí, hoặc học thật giỏi đã giữ học bổng.

Đừng chọn AAU, nếu bạn đã học dốt còn nghèo =)))) Bạn có thể học dốt, nếu bạn có tiền học lại. Bạn có thể nghèo, nhưng có học bổng hoặc đi làm full-time ở trường để được miễn học phí. Nhưng vừa nghèo vừa dốt thì chịu =)))

Mình biết đây là rất nhiều thông tin. Nhưng nếu bạn đã kiên nhẫn đọc đến tận cuối, mình hi vọng những chia sẻ của mình sẽ giúp bạn đưa ra quyết định đúng đắn cho tương lai của bản thân.

Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về AAU, mời đọc Review những thầy cô mình yêu mến nhất tại AAU

3 mẹo thi tốt nghiệp (státnice/state exam) điểm cao

Posted on January 30 by Châu Praha

Nếu bạn đang chuẩn bị thi tốt nghiệp đại học ở Séc, Státní Závěrečná Zkouška (SZZ, státnice) hay State Final Exam (SFE) và cảm thấy lo lắng, mình hiểu tâm lý của bạn. Nhưng tin mình đi, thi SZZ không khó như thi đại học Việt Nam đâu. Nó thoải mái và dễ học hơn nhiều. Bản chất của SZZ không phải là đánh đố học sinh, mà là kiếm tra kiến thức cơ bản về các chủ đề chính của ngành học.

Thi SZZ là thi tốt nghiệp Đại học ở Séc. Mô hình thi là thi nói trước 3 giám khảo.

5 Câu hỏi thường gặp về SZZ

Státní Závěrečná Zkouška (State Final Exam) viết tắt là SZZ, có thể hiểu nôm na là thi tốt nghiệp đại học. Ở Cộng hòa Séc, để tốt nghiệp đại học, bạn phải đạt đủ 3 chỉ tiêu:

Không nợ tín chỉ.
Thi đỗ tốt nghiệp.
Hoàn thành và bảo vệ luận án thành công.

1. Phải thi SZZ những môn gì? Bao nhiêu câu hỏi?

Tùy ngành học mà bạn sẽ phải thi các môn tốt nghiệp khác nhau. Ví dụ như hồi cử nhân, mình học Journalism and Communications thì phải thi môn Journalism và…môn Communications… Ở bậc thạc sĩ như hiện tại, mình học Marketing Communications thì phải thi 3 môn, Marketing, Psychology and Sociology, và Economics. Mỗi môn có 30 câu hỏi.

2. Bao giờ được biết câu hỏi SZZ?

Thường thì bạn sẽ được cho biết bảng câu hỏi 5-6 tháng trước khi thi tốt nghiệp, nên khá nhiều thời gian để chuẩn bị. Thậm chí nếu thích bạn có thể tra trên hệ thống dữ liệu nội bộ của trường để tìm bộ đề thi năm ngoái. Thường thì mỗi năm họ sẽ thay đổi bổ sung bộ câu hỏi, nhưng cũng có năm dùng y nguyên. Dù sao thì biết trước kiểu câu hỏi cũng sẽ giúp bạn có được hình dung chung để chuẩn bị tinh thần.

3. Mẫu câu hỏi SZZ như thế nào?

Mỗi môn thi có 30 câu. Tùy vào bản chất môn học mà câu hỏi có thể “đóng” hoặc “mở” (closed or open question). Ví dụ nhé.

Economics (Closed questions nhưng có textbook để học theo):

Explain the theory of public and private goods. Explain Rivalry, Excludability, and the concepts of the Tragedy of Commons and of the Free Riding. How problems connected with rivalry and excludability can be solved?
Principal vs. Agent. Explain the Principal vs. Agent problem and asymmetry of information in corporate governance. Explain how this problem can be mitigated. Explain Friedman’s ways of spending money and consequences of different ways of spending.
Explain the Mundell-Fleming model, fiscal and monetary policy in the model.
Explain the causes of nominal rigidities and the idea of the downward stickiness of prices. Derive the short-run supply curve.

Sociology (Open questions và không có textbook 🙁 ):

The importance and nature of the effects of marketing communication in late modern society. Primary, secondary, intended and unintended effects of marketing communications in economic, social and cultural contexts. Positive and negative effects of marketing communication in the context of quality of life in consumer society.
Multiculturalism and its place in modern society. Manifestations of multiculturalism at present. The benefits and risks of “cultural mixing”. The influence of marketing communication on today’s multiculturalism. The problem of Europeanization as a specific manifestation of multiculturalism.

Ở kỳ thi SZZ, bạn bốc thăm 2 câu hỏi và có 15-20 phút chuẩn bị trong khi một thí sinh khác đang trả lời.

4. Quy trình thi SZZ diễn ra như thế nào?

Bạn đến đúng giờ, chờ cho đến khi đến lượt. Business dress code. Nhớ mang thẻ học sinh và thẻ cư trú (hoặc hộ chiếu), và bút.
Bạn bốc thăm 2 câu hỏi, có 15-20 phút chuẩn bị trong khi một thí sinh khác đang trả lời. BTC chuẩn bị giấy nháp nhưng bạn phải tự mang bút riêng.
Thí sinh kia trả lời xong, bạn bắt đầu phần trả lời của mình trước 3 vị giám khảo.
BGK có thể hỏi thêm. Nhưng thường có 2 loại câu hỏi. 1 là để gợi ý, dẫn dắt để bạn nhớ thêm những chi tiết khác về chủ đề. Đây là cơ hội để bạn thể hiện bạn thực sự hiểu bản chất vấn đề và nắm rõ cơ bản. Nếu bạn trả lời được câu này thì bạn coi như an toàn. Chắc chắn qua. Loại câu hỏi thứ 2 là “câu hỏi điểm 10”. Thường là câu hỏi tình huống, liên hệ thực tế, yêu cầu bạn phải động não một chút để vận dụng kiến thức vào thực hành. Trả lời được câu này thì bạn sẽ được điểm tối đa.
Bạn trả lời xong có thể đi ra ngoài, chờ kết quả.
Cứ khoảng 2-3 học sinh thi xong thì BGK sẽ dành 5 thảo luận. Sau đó mời các thí sinh này vào để công bố kết quả.

Ok thôi không dông dài nữa, làm thế nào để thi qua tốt nghiệp SZZ?

**3 mẹo thi tốt nghiệp státní závěrečná zkouška (state final exam) điểm cao**

1. Tự làm đề cương riêng để đảm bảo chất lượng

Đừng học theo cái đề cương cả lớp cùng làm với nhau. Mình thấy cái ý tưởng đấy không thông minh lắm. Chất lượng thường rất kém. Năm nào thi tốt nghiệp mình cũng chứng kiến những project “đề cương chung” chắp chắp vá vá, dài dằng dặc được chúng bạn truyền tay nhau copy. No.

5 nguyên tắc khi làm đề cương là:

Câu trả lời cho mỗi câu hỏi chỉ nên gói gọn trong một trang A1. Càng ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, càng tốt.
Dùng hình ảnh, emojis, màu sắc, sơ đồ, mind maps để minh họa cho dễ nhớ
Làm đến đâu, học đến đó.
Nếu không hiểu, đừng viết vào. Chỉ viết những thứ mình thực sự hiểu và có thể nhớ được.
Nên dùng Google Docs để luôn lưu tự động, access được trên cả máy tính và điện thoại, có thể share với những người khác, và sử dụng Headings để tạo outline, dễ tìm sau này.
Nếu có “teamwork” thì cũng phải chọn mặt gửi vàng. Chỉ làm chung đề cương với người bạn tin vào trí tuệ của họ. Vì có khi đứa bạn thân cũng chưa chắc là thông minh lắm.

Dùng Google Docs để làm đề cương rất tiện nhé. Có cái outline dễ kiểm tra mà cũng dễ access nữa. Dùng app trên điện thoại có thể thêm emojis hoặc là sử dụng speech-to-text cho những đứa lười viết nhé.

2. Study plan nhiều tháng trước khi thi để tránh căng thẳng

Thường thì mình lên kế hoạch dài hơi, dàn trải nhiều tháng trước khi thi, để tránh tình trạng hoảng loạn sát ngày thi bắt đầu lôi sách vở ra học. Rất không hiệu quả. Also, không học tủ. Không nửa đêm trước hôm thi giở sách ra học. Không làm phao. Không.

Mình đặt lịch dành 2 buổi tối ôn thi state exam. Đồng thời xác định KPI là tuần này học xong 5 câu, tuần sau 5 câu nữa, cuối tháng xong 20 câu. Tháng sau cũng phải xong 20 câu. 1 tuần trước khi thi bắt đầu học nhóm để hỏi chéo nhau.

Đây là study plan của mình cho 4 ngày trước khi thi. Lúc này mình đã học hòm hòm rồi. Chỉ cần luyện nói thôi.

3. Học bằng những phương thức hay ho để không buồn chán

Cái khó nhất của việc ôn thi, ôn thi gì cũng thế, là nó rất chán. Ngồi một chỗ tụng kinh hàng tiếng đồng hồ. Buồn ngủ. Ngán muốn chết. Và chỉ mong mong chóng chóng hết “giờ học” để đi làm việc khác. Chính sự nản này khiến việc học dù đã được lên plan dự trù mấy tháng trời trước khi thi, vẫn kém hiệu quả, vì cứ ngồi vào bàn học với tâm lí “học thôi” là bạn buồn ngủ rũ ra. Hãy thử nghĩ xem có cách nào học vui và dễ hiểu, dễ nhớ hơn không?

Ví dụ xem Crash Course trên Youtube chẳng hạn?

5 cách học của mình:

Ghi âm bản thân giải thích các topic, rồi khi làm việc nhà đeo tai nghe để ôn lại.
Xem giải thích trên Youtube
Làm infographic trên Canva
Vẽ mindmaps trên giấy
Access google doc trên điện thoại và sử dụng speech-to-text để giải thích câu trả lời bằng lời nói điện thoại sẽ chuyển câu nói này thành chữ. Như vậy bạn sẽ có một câu trả lời đơn giản hóa, đúng theo ý hiểu của bạn, và dễ nhớ, chứ không phụ thuộc vào nguyên gốc khó hiểu nữa.

Đây là infographic mình làm cho môn Economics trên Canva

Nói chung là không có gì phải sợ thi SZZ cả 😀

Quan trọng là bạn học tất cả các câu. Không bỏ câu nào. Dù mỗi câu chỉ nói được 1 tí. Chỉ cần trả lời được 3-5 phút thông tin còn hơn là không biết một chút nào. Nói được ít, các giám khảo sẽ gợi ý để bạn trả lời thêm. Vì thế, bạn phải thực sự hiểu bản chất vấn đề của từng câu, không thể học thuộc lòng được.

Nếu bạn có mẹo ôn thi gì hay ho, hãy share ở dưới phần bình luận. Hoặc là bạn đã thử những mẹo trên và thấy cái nào hữu hiệu, cái nào vô dụng thì cũng cho mình biết nhé =))))))) Mình chúc các bạn thi tốt!

6 Điều nên biết trước khi học báo chí – truyền thông

Posted on January 1, 2020 by Châu Praha

Nếu các bạn theo dõi blog mình đã lâu thì cũng sẽ biết. Năm nay (2019), mình đã tốt nghiệp đại học ở Cộng hòa Séc với bằng Journalism & Communication (Báo chí & Truyền thông).

Mình học hoàn toàn bằng tiếng Anh theo chương trình học của Mỹ với các giáo viên Mỹ dạy. Các bạn có thể đọc bài review của mình về trường tại đây.

Nếu các bạn chưa biết gì về ngành Journalism thì nên đọc qua về nó ở đây.

Blog này sẽ nói đến 6 điều bạn nên biết trước khi theo ngành báo:

Học báo không có nghĩa ra làm báo
Viết không dễ, vẫn phải viết
Mất ăn mất ngủ về đạo đức nhà báo
Master mọi địa hình công nghệ
Không tin bố con thằng nào
Cứng

Nếu bạn đang cân nhắc xem ngành này có hợp với bạn không, thì hi vọng blog này sẽ giúp bạn định hướng. Đây chỉ là quan điểm cá nhân. Vậy nên, nếu đã đọc thì cũng là chỉ tham khảo thôi nha. Bài này khá dài nhưng mình hứa, ai đọc đến cuối sẽ có quà.

1. Học báo không có nghĩa ra làm nhà báo.

Nhắc đến Journalism, bạn có thể tưởng tượng đến đài truyền hình VTV, Báo Hoa Học Trò, hay đài radio trên ô tô bố bạn vẫn bật lên cho “đỡ buồn.” Đó là một số hình thức báo chí truyền thống.

Định nghĩa journalism theo Viện Báo Chí Mỹ là “journalism is the activity of gathering, assessing, creating, and presenting news and information. It is also the product of these activities.”

Học Journalism là học cách thu thập thông tin. Đánh giá. Trình bày lại thông tin ấy cho khán giả. Có thể hiểu là học cách kể chuyện (story-telling). Báo chí hiện đại cũng đã mở rộng “địa bàn” hoạt động.

Ngày nay, bạn có thể kể chuyện qua câu chữ, qua lời nói (dẫn chương trình), chụp ảnh, quay phim, làm phim phóng sự, thiết kế đồ họa, vẽ minh họa, làm kỹ xảo, tương tác trên mạng xã hội,…

Bên cạnh làm báo, có rất nhiều ngành nghề cần kỹ năng kể chuyện. Như là marketing, PR, quảng cáo, MC dẫn chương trình. Thậm chí là bán hàng, nếu bạn dẻo mỏ. Mới đây, có nghề “Chuyên viên mạng xã hội” mới lên ngôi. Nghe tưởng dễ chứ khó phết vì các công cụ thay đổi liên tục.

Thậm chí, kể chuyện hay, giỏi, các bạn có thể dấn thân vào ngành giải trí. Làm blogger, youtuber, vlogger, mở dịch vụ quay phim, chụp ảnh. Tham gia showbiz.

Bạn cũng có thể viết sách, làm biên phiên dịch. Cơ hội tìm việc là rất nhiều. Chứ không hề gói gọn chỉ có đi làm phóng viên đưa tin đâu.

Ở Việt Nam, mức lương các nghề liên quan đến báo chí, truyền thông dao động trong khoảng 7-12 triệu VNĐ/tháng cho người mới vào. Nhìn chung, lương làm cho doanh nghiệp cao hơn làm cho tòa soạn. Cụ thể mức lương các bạn có thể tham khảo trên các trang tìm việc, ví dụ như GoodCV.

2. Viết không dễ, vẫn phải viết

Đúng là ngày nay có rất nhiều cách khác nhau để đưa tin. Nhưng kỹ năng cơ bản nhất của nhà báo vẫn là ghi chép và viết lách. Không thể tránh được.

Khi học ngành báo, bạn sẽ bắt buộc học một số môn liên quan đến viết như:

Viết phóng sự (Newswriting)
Viết tin (Reporting)
Điều tra (Investigative)
Viết reviews
Góc nhìn (Columns)
Viết bài tiêu điểm (feature writing)

Một số hoạt động khác liên quan đến viết lách là viết kịch bản chương trình, liên hệ người phỏng vấn, tốc kí,… Đều là những kỹ năng khó, đòi hỏi nhiều luyện tập.

Nếu bạn lười hoặc sợ viết thì sẽ rất vất để theo học báo chí, truyền thông đấy.

Nếu bạn học bằng tiếng Anh, trình độ tiếng Anh nên ở mức C2, IELTS >7.5, TOEFL >100 nhé. TOEFL của mình 113, nghĩa là khoảng 8.0-8.5 IELTS và vẫn phải cố gắng đọc và luyện viết rất nhiều để tiến bộ.

Đây là một blog dạy cách luyện viết mình thấy rất có ích. Được viết bởi nhân viên của Buffer, một ứng dụng cho phép người dùng lên lịch đăng bài trên mạng xã hội.

3. Mất ăn mất ngủ vì đạo đức nhà báo

Thầy cô và sách giáo khoa dạy bạn rằng mục tiêu của journalism là tìm kiếm và phơi bầy sự thật. Điều này là đúng.

Nhưng.

Hề hề, bao giờ cũng là chữ “nhưng”. Thực tế thì mỗi tòa báo sẽ có những mục tiêu khác nhau tùy theo nhu cầu thị trường, nhu cầu các nhà tài trợ / quảng cáo, tình hình chính trị-xã hội, tình hình tài chính của chính tòa báo.

Series THE MORNING SHOW miêu tả khó khăn những người làm truyền hình gặp phải

Mục đích của journalism lúc này sẽ thay đổi, thêm thắt, ví dụ như:

Để giáo dục người đọc
Để điều khiển dư luận
Để giải trí
Để thu hút nhiều người xem, bán quảng cáo
Để phơi bày những góc khuất
Để đánh lạc hướng công chúng
Để giải thích một cách dễ hiểu những vấn đề hóc búa
Để gây hoang mang
Để gợi mở những thảo luận xoay quanh những vấn đề nhức nhối

Khi đưa tin về bất cứ vấn đề gì, bạn sẽ phải cân nhắc mọi khía cạnh xung quanh. Đồng thời, nhận thức rõ ràng những định kiến cá nhân bạn có. Để ra một bài viết chính xác, khách quan nhất có thể, nhưng cũng phải vừa dễ hiểu vừa gây kích thích, thu hút người đọc.

Việc phải cân bằng nhiều yếu tố khác nhau để cho ra một bài viết “đạt chuẩn” có thể sẽ làm bạn mệt mỏi đến kiệt quệ.

4. Master mọi địa hình công nghệ

Học đại học có một vấn đề lớn nhất là không bao giờ bắt kịp các xu hướng công nghệ trên thị trường. Đây là thực tế ở tất cả các trường đại học trên toàn thế giới. Ngay cả những trường danh giá nhất.

Bởi vì mỗi phút, một công cụ làm việc mới lại ra đời. Nên bạn sẽ phải tự mày mò, học hỏi rất nhiều bên ngoài lớp học.

Bạn không thể chống lại cuộc cách mạng công nghệ này. Hãy thích nghi và tận dụng nó.

MOJO = MOBILE JOURNALIST: Phóng viên điện thoại

5. Không tin bố con thằng nào

Để học được journalism, bạn phải trở thành thám tử Sherlock. Rèn cho bản thân tư duy phản biện, logic thật tốt. Điều tra kỹ lưỡng mọi manh mối.

Không được cảm tính. Càng không được cảm tình. Phải thật tỉnh.

Mỗi tác giả, tòa báo, kênh truyền hình, phóng sự đều không hoàn chỉnh. Đó là tất yếu. Vậy nên bạn sẽ phải tham khảo, kiểm chứng rất nhiều nguồn. Đặc biệt là những đề tài nhạy cảm.

Thậm chí điều tra về lai lịch tác giả, cơ cấu tổ chức của tòa soạn, các mối quan hệ nội bộ để xem độ chính xác ở mức nào.

6. Cứng

Dù chuyên mục của bạn là gì đi nữa, cũng có lúc bản phải động vào những điểm nhạy cảm.

Ví dụ như mình viết cái blog này cũng về chủ đề du học Séc, nghe rất vô thưởng vô phạt. Nhưng, mình cũng phải viết về tệ nạn mua bán visa ở chợ đen, hay tình trạng người Việt mượn cớ du học để sang làm chui.

Nếu bạn không đào sâu thì bạn chỉ viết những cái ai cũng biết. Đọc làm gì cho mất thời gian.

Đồng thời, nếu bạn đã quyết tâm phơi bày những góc khuất, thì phải có gan chịu trách nhiệm với hệ quả của nó aka phản hồi của độc giả.

Khi đi học, những bài đầu tiên bạn viết ở các lớp đưa tin, phóng sự, sẽ bị vùi dập, sửa sai choe choét, phê bình be bét. Bạn không được tự ái. Không được nản chí.

Thật ra nên mừng thì đúng hơn. Vì bây giờ, bạn vẫn còn thầy cô chỉ dẫn. Cũng chỉ có họ đọc bài của bạn. Sau này, sẽ là nhiều người khác. Đặc biệt cư dân mạng thì không được lịch sự lắm.

Sẽ có người nói đông nói tây. Khen, chê bài viết. Rồi thậm chí chỉ trích người viết. Lôi cả học vấn, gia cảnh, quê quán bạn ra chửi.

Bạn phải thật vững.

Bạn phải bình tĩnh đối diện với những phản hồi đó. Lọc ra những cái mang tính xây dựng, xem có hợp lý không. Có thì tiếp thu, không thì next. Không được tự ái, bảo thủ.

Cầm bút là cầm súng

Ngòi bút của bạn là một thứ vũ khí sắc bén. Mỗi con chữ là một viên đạn. Có thể cứu, cũng có thể giết. Đừng phí đạn.

Nếu bạn đã đọc đến đây thì bạn cũng nghiêm túc với ngành này phết đấy. Tặng bạn link xem phim The Morning Show nè.

Những thầy cô mình yêu mến nhất tại AAU

Posted on November 30, 2019 by Châu Praha

Mình tốt nghiệp Anglo-American University (AAU) tháng 6/2019. Bằng cử nhân ngành Báo chí-truyền thông (Journalism and Communication).

Đọc thêm blog: Review các ưu nhược điểm của trường AAU

Trong 4 năm học tại AAU, mình có cơ hội được học nhiều thầy cô giỏi, nhiều kiến thức và kinh nghiệm làm việc giảng dạy, giàu tâm huyết và hơn hết, là tận tụy giúp đỡ học sinh. Sau đây là những “anh hùng” trong lòng mình:

Karen Grunow-Hårsta: Cô giáo Canada. Cũng là thesis advisor (cố vấn luận văn tốt nghiệp) của mình. Có bằng phD (tiến sĩ) ngành Linguistics (ngôn ngữ học). Trời ơi cô siêu gần gũi, cởi mở. Có kiến thức về văn hóa, con người, ngôn ngữ, lịch sử. Mình có 3 lớp học với cô. Lớp nào cũng tuyệt vời.

Melinda Reidinger: Cô giáo Mỹ. Luôn biết làm nên một lớp học vui nhộn. Mặc dù khối lượng readings và bài tập nhiều nhưng kiểm tra khá đơn giản. Rất quan tâm tới phát triển cá nhân của từng học sinh. Sẵn sàng giúp đỡ và tư vấn cả học sinh mới và cũ.

Robert Warren: Thầy giáo Mỹ/Anh. Giáo viên mình yêu thích nhất (không chỉ vì đẹp trai). Thầy Warren luôn liên hệ bài giảng lịch sử, chính trị với đời sống hiện tại của học sinh. Mình đã từng bật khóc trong lớp khi thầy nói về khác biệt và tương đồng giữa lòng yêu nước và chủ nghĩa dân tộc, và hỏi cả lớp ai sẵn sàng chiến đầu vì tổ quốc khi xảy ra chiến tranh, ngay cả khi không hiểu thực sự căn nguyên mâu thuẫn từ đâu ra.

Daniel Padolsky: Thầy người Mỹ. Một số học sinh cho là thầy Padolsky quá cứng nhắc, mình lại thích sự kỹ tính, tỉ mỉ của thầy. Rất chu đáo, dành rất nhiều thời gian để giúp đỡ học sinh. Khuyến khích mình viết blog và làm nên những thay đổi.

Tony Ozuna: Trưởng khoa của mình, người Mỹ. Một người luôn điềm tĩnh lắng nghe mọi vấn đề của học sinh và ôn tồn hòa giải mọi mâu thuẫn. Nhưng đôi khi sự thiếu quyết đoán của thầy làm giảm hiệu quả công việc và gây khó hiểu cho sinh viên.

Frank Kuznik: Thầy người Mỹ. Tuy khá cổ hủ và cứng đầu, thầy Kuznik là người truyền cho mình cảm hứng và tình yêu với viết lách.

Andrew Giarelli: Thầy người Mỹ gốc Italy. Một nhà báo truyền thống, có lẽ là idealistic (thầy có bằng PhD ngành Poetry – thơ ca), có lúc hơi lạc hậu (?). Nhưng luôn theo đuổi những chuẩn mực đạo đức cao nhất của nghề báo. Người đã dạy mình rất nhiều về cách tư duy phản biện, thu thập bằng chứng xác đáng và kể chuyện sao cho lôi cuốn.

Bjorn Steinz: Thầy người Đức. Một người nghệ sĩ thật sự. Rất đúng giờ. Yêu cầu cao ở một nhiếp ảnh về cả mặt kỹ thuật và thẩm mỹ.

Theodore A. Turnau: Thầy người Mỹ, tuy có hơi lập dị (đi chân đất, mặc áo T-shirt đến lớp, mời học sinh đến nhà ăn tối và bàn luận về phim ảnh), thầy Turnau là một người rất am hiểu về văn hóa, tôn giáo và xã hội. Rất quan tâm tới học sinh và biết cách đơn giản hóa những kiến thức khó.

James Fassinger: Thầy người Mỹ. Là một freelance photojournalist (phóng viên ảnh tự do) cho nhiều tờ báo nổi tiếng như The Guardian US/UK, The Daily

Một số giáo viên mình không học nhưng được tiếp xúc qua công việc và nghe review tốt: Stephani Shelton (Video Storytelling), William Eddleston (History), Anthony Marais (Writing)

Neumím česky

Posted on September 22, 2019 by Châu Praha

Ano, po čtyrech letech života v Praze, stále neumím česky. Přestože je česky krásný jazyk, učit se česky je velmi těžké…a strestující. To je jako procházet bludištem jako slepý člověk.

Proč se musím učit česky?

Nejjednodušší odpověd´je, protože bydlím v České Republice. Většina mladých Čechů v Praze mluví anglicky, ale není všechni. Většina starých lidí neumí anglicky, nebo umí ale nechtějí mluvit. Mohou pochopit, co ríkate, ale budou odpodavat (nebo křičet) v českých.

Nejduležitejší, chci být schopen komunikovat s lidmi na státních úřadech, jako pošta, banka, nemonice, imigrační centrum, miniterstvo vnitra a tak dál. Tam nemluví anglicky. Chci být schopen kontakt místa a objednat si schůzku. Chci být schopen jít do nemonice když jsem nemocná a vysvětlovat doktorovi mé příznaky a pochopit, co mám dělat (to se mi jednou stalo).

Jak těžký je Česky?

OK pokud jste Slovak, Polský, Ruský nebo Ukrajinský, mohlo by být snazší naučit se Česky, protože máte podobnou výslovnost a gramatickou logiku.

Z praslovanštiny mají slovanské jazyky velice podobné nejstarší výrazy: česky. slovensky. polsky. rusky. běloru. sky. ukrajinsky. bulhar. srbsky.

Ale jsem Vietnamská.

Už jsem se učila Angličtinu a Činštinu než jsem se začala učit Česky, ale mě nepomahají. Česká gramaticka je velmi jedinečná, má:

7 pády: nominativ, genitiv, dativ, akuzativ, vokativ, lokál a instrumentál, kázdý plus singulár a plurál
3 jmenný rod: Mužský, ženský a střední
U rodu mužského ještě navíc určujeme životnost podstatného jména – určíme, zda je jméno životné (např. pán, osel, chlapec, Pavel, manžel, pes apod.) nebo neživotné (např. kostel, počítač, poklad, cíl apod.)
Česká klávesnice přepíná místa Z a Y!!!

Nevím, jak mužu rozumět a pamatovat všechno (asi ne) a jak dlouho mužu pokračovat to studovat. Někdy gramatická pravidla jsou opravdu hloupé a komplikovaný.

Upřímně řečeno, psaní tohoto blogu je obtížné. Musím všechno google translate.

Dálší problem je, že na rozdíl od toho, když jsem studovala angličtinu a činštinu, začala jsem se naučit Česky když jsem už byla dospělá. Pracuju v vietnamštině, studovala jsem čtyři roky v univerzitě v angličtině (a budu pokračovat ve studiu magisterského studia v angličtině). Opravdu pro mě není skutečná motivace učit se česky (ještě ne).

Jak se učim Česky?

Ne velmi efektivně, vidiš =))))))

Ale pokud se teprve začínáte učit česky, doporučuji tyto bezplatné nástroje:

Websites (hlávně gramatika)
1. Mluvtecesky.net (complexní podrobné vysvětlení všech gramatikých pravidel)
2. Locallingo (snazší vysvětlení gramatikých)
3. Duolingo (nejednodušší vysvětlení a hlávně tréninkové hry)
Applikace (cvíčení)
1. Duolingo
2. Quizlet (flash karty)
Videos
1. Stream.cz (české filmy a pořady s titulky)
2. Youtube channel TadyGavin (Gavin je Američan, kdo se učit česky každý den a ted´jeho čestina je velmi vyborná. Sledujte ho. Je velká inspirace a motivace)
3. Youtube channel Because Czech Is Cool!
4. Nejnovější České Písničky 2019

Không tốt nghiệp ĐH loại ưu

Posted on August 17, 2019 by Châu Praha

Khi mình bắt đầu đi làm thêm và kiếm được những đồng lương còi cọc, bà ngoại liền viết thư ngay cho mình, nhắc, “Cháu không nên quá mải đi làm mà lơ là việc học trên trường. Cố gắng tập trung làm luận văn để có bằng tốt nghiệp loại ưu nhé.”

Nói là vì mình mải đi làm thêm mà vô tình lơ là việc học thì chưa hẳn đúng. Thật ra mình đi làm vì muốn lờ đi việc học =))))

Lúc mới vào ĐH, mình học rất trâu bò. Gần như cần cù bù thông minh. Mình còn cố thức đêm, thậm chí trắng đêm để học thuộc lòng những thứ rất phức tạp như lịch sử Châu âu, tư tưởng chính trị, hay cấu tạo não (môn tâm lý học). Đây là những môn đại cương gần như ai cũng phải học. Và khi học thì bạn sẽ hiểu, giáo dục phương Tây chưa chắc đã bớt nặng lý thuyết hơn Việt Nam. Tùy ngành học mà thôi.

Đường đến trường đẹp như cổ tích, cơ mà học thì không như vầy... — *Đường đến trường đẹp như cổ tích, cơ mà học thì không như vầy…*

Càng đến những học kỳ cuối, mình lại càng phải học nặng hơn về chính trị, đạo đức, chuẩn mực nghề, biên tập, luật báo chí, triết học, học thuyết truyền thông, những cái…hay và cần cho các nhà báo tương lai…mà cũng rất khó tiêu…

Nói như vậy, không phải để chê ngành báo chán hay trường mình kém. Các thầy cô, giáo trình, bài giảng, tài liệu, thảo luận phần lớn đều rất ý nghĩa, hấp dẫn và mở mang kiến thức rất nhiều cho mình. Nhưng tầm năm 2 thì mình đã chắc đến 80% là sẽ không theo nghề báo rồi, nên mặc dù thông tin hay, mình vẫn biết sẽ không dùng đến khi đi làm.

Thế là mình thử sức tìm việc ở các lĩnh vực khác, và tình cờ được nhận thực tập ở văn phòng marketing của chính trường mình. Từ đó, mình xoay hẳn định hướng sang marketing, cụ thể là content marketing. Mình khuyên các bạn sau này lên ĐH cũng nên vậy. Nếu thấy ngành học không phù hợp, có thể hỏi han các bạn ngành khác, tìm kiếm cơ hội ở ngoài, trải nghiệm nhiều nghề để xem mình hợp với cái gì.

Suốt 4 năm học, điểm số của mình vẫn rất tốt, luôn luôn trên 90%, học bổng toàn phần, vì mình biết cách học. Nhưng đại học không còn là cả thế giới đối với mình nữa.

Học kỳ cuối, mình chỉ quan tâm luận văn (senior thesis) và kỳ thi tốt nghiệp (state exam). Luận văn mình đầu tư nhiều thời gian và công sức đến mức mình không biết nên gọi nó là “đứa con tinh thần” hay “cái của nợ” thì hợp tình hợp lý hơn. Nó đoạt giải luận văn hay nhất khoa báo. Tuy nhiên, mình vẫn không tốt nghiệp loại ưu. Lý do là vì điểm thi tốt nghiệp của mình thấp hơn điểm trung bình môn.

Lúc mình biết tin này, mình sốc giận đến nín bặt. Cảm giác như bị tát vào mặt. Ức quá, mình đảo mắt, cong môi thở dài sĩ diện, “Dễ hiểu thôi vì điểm trung bình tui cao quá mà!” Nhưng trong sâu thẳm, mình biết bản thân đã không coi trọng kỳ thi tốt nghiệp đến thế. Vừa ôn thi vừa chép miệng, “Học mấy cái gì để ra đời làm gì? Phóng viên còn nghèo giẫy chết kia kìa.” Kết quả là điểm thi chỉ khoảng 80%.

Con người thật là mâu thuẫn. Không muốn đầu tư công sức, thời gian, nhưng lại muốn thành công, nổi tiếng. Nói đúng hơn là muốn khoe với thiên hạ, ta đây không cần cố cũng thành đạt hơn người. Siêu phàm.

Bài học rút ra ở đây là:

1. Trách mình trước

Tiên trách kỷ, hậu trách nhân. Đã muốn kết quả tốt, ắt phải nỗ lực. Một khi đã phẩy tay “thế nào cũng được” thì đừng mong đợi vinh hiển từ trên trời rơi xuống.

2. Đừng lo chuyện người ta

Cái bằng đại học cuối cùng không ai xem. Bà ngoại cũng chẳng hỏi đến. Hóa ra, đôi khi áp lực xã hội ăn sâu vào tiềm thức, áp đặt con người phải đạt được cái này cái kia để huênh hoang với thiên hạ. Mình còn ảo tưởng bản thân quan trọng đến mức cả thế giới đang dõi theo từng bước chân nhịp đập của mình không bằng. Ra là đời chỉ có vài siêu sao được vậy thôi. Còn người trần mắt thịt như mình, có đúng, có sai, có thành công hay thất bại thì 99% là chẳng ai quan tâm. Cho nên cứ vô tư đi. Cứ làm sai, làm hỏng đi. Chẳng ai để ý!

3. Đặt đích đến mới

Thế là 4 năm đại học của mình đã kết thúc. Nhưng! Sự nghiệp học hành của mình sẽ còn kéo dài dài hehe. Mình sẽ học lên thạc sĩ. Rồi học việc, học làm, học lớn, học khôn. Kết thúc một chương là để bắt đầu chương tiếp theo hoành tráng hơn, phức tạp hơn, kịch tính hơn, thú vị hơn! Hiện tại, 3 mục tiêu trong năm 2019 của mình là:

Học thêm các kỹ năng marketing, PR
Viết blogs hàng tuần
Giao tiếp A1-A2 tiếng Séc