Du Học Cô Đơn Như Thế Nào?

Lindsay bảo nó không thể hình dung một bữa cơm gia đình là như thế nào. Nó kể:

– Mẹ tao làm việc ở 3 nơi liền nên chẳng có thời gian nấu nướng gì sất. Đến bữa bả mua bọn tao một món đồ ăn nhanh gì đó, như là pizza hoặc KFC. Ai về lúc nào thì ăn lúc đấy chứ không ăn cùng nhau. Sau này bố mẹ tao li dị thì ai tự mua đồ ăn của người nấy.

Bản thân gia đình Petr, số bữa cơm gia đình một năm chỉ đếm trên đầu ngón tay. Mỗi bữa đoàn tụ mọi người đều trở nên ngại ngùng và chả có chuyện gì để nói.

Bữa cơm gia đình

Nhà mình thì giống như bao gia đình Việt khác, nấu cùng nhau, ăn cùng nhau, dọn cùng nhau. Và bữa ăn lý tưởng sẽ đợi tất cả mọi người về đầy đủ, mời nhau, bật Thời sự xem và vừa ăn vừa bàn luận tin tức.

Mà tiếng Việt rất hay ở chỗ. Cái gì liên quan đến ăn là có chữ “cơm”. Bữa cơm, nấu cơm, ăn cơm, dọn cơm. Những hoạt động không liên quan đến “cơm” nhưng có thể liên hệ tới ăn thì cũng có chữ cơm, “Cơm muối!” (nói khi ai đó hắt hơi, ý là hít phải muối lúc ăn cơm), cúng cơm (ý là lúc ai đó mất thì thắp hương cúng đồ ăn). Rồi cái gì cũng ăn: ăn ở, ăn mặc, ăn nói, ăn học, làm ăn, ăn nằm,. . .

Nói vậy là để thấy, đối với người Việt nói chung, và mình nói riêng, bữa ăn là rất quan trọng.

Việt Kiều Séc

Hôm mình đi tổ chức sự kiện với hội “trẻ chuối” Việt kiều Séc ở Brno, cả lũ gọi cơm Việt theo đúng kiểu Việt, tức là có bát cơm, bát canh, đĩa xào, đĩa cá, đĩa thịt. Mọi người xới cơm, chan canh, gắp cho nhau ăn. Mình mừng rớm nước mắt, bảo:

– Em lâu lắm rồi chưa có một bữa cơm thế này.

– Ơ, em không nấu cơm à?

– Không, ý em là bữa ăn có nhiều người rồi cùng chia sẻ đồ ăn chứ không gọi theo suất ấy.

– Bố mẹ em không ở Praha à?

– Không, bố mẹ em ở Việt Nam chứ. Vẫn ở Hà Nội mà. Em chỉ có một mình ở đây thôi.

. . .

– Châu bao giờ về Việt Nam?

– Em tầm 2 năm về một lần ạ.

– Không bao giờ về hẳn ấy chứ?

– À em không biết. . .

– Không muốn về đúng không?

– Em thấy đâu cũng được ạ. . .

– Chẳng ai sang đây rồi mà lại muốn về cả!

. . .

Thật ra khi người Việt hỏi mình muốn đi hay về, câu hỏi thực sự của họ là, “Mày muốn một cuộc sống tốt hơn, hay mày muốn về với gia đình?”

Mình thì chỉ muốn hạnh phúc thôi.

Khi “nhà” không phải “tổ ấm”

Cộng đồng Việt rất đông đảo và gắn bó. Phần lớn đều rất tốt, cởi mở và còn duy trì nhiều truyền thống văn hoá, nếp sống Việt Nam. Nhưng dù có thể đi chơi, làm việc với họ ban ngày thì khi tối đến, khi họ trở về với tổ ấm của riêng, với bữa cơm gia đình của họ, thì mình lại lóc cóc đi về ký túc xá. Rảnh thì nấu. Lười thì ăn đồ thừa. Mà mệt quá thì mua bừa món gì trên phố mà chén.

Mình thèm khát có một cái tổ ấm, một cái nơi để trở về, một cái bữa cơm đoàn tụ như một cái kết có hậu của một ngày dài mệt. Ngày làm việc của mình bây giờ nối tiếp nhau không ngừng nghỉ, không nhấn nhá, cứ thướt thườn thượt, hết việc lại học, hết học lại việc.

Sống ảo x Chết thật

Thỉnh thoảng, mình nghĩ đến chuyện tự tử.

Mình nhìn thấy cái metro chạy rầm rầm đến rồi nghĩ, bây giờ chỉ cần nhảy ào ra một cái là nát bét. Rồi lại nghĩ người ta sẽ phải dọn xác mình đi, rồi bao nhiêu người bị dính thịt và máu của mình lên quần áo. Mắt của mình rơi ra, kẹt ở dưới đường ray tàu nên người ta phải dừng hệ thống tàu ngầm toàn thành phố.

Đó chỉ là suy nghĩ thoáng qua thôi.

Những lúc đó mình tự hỏi mình sống vì ai, vì cái gì mà tại sao đến cuối ngày mình vẫn đơn độc. Nếu có tan biến đi thì người ta có biết không vì mình cũng sẽ chỉ là một cái thông báo trên ứng dụng Facebook của họ. Hay là nếu mình có thể schedule bản thân post mỗi ngày trên các trang mạng xã hội thì có bốc hơi cũng không ai để ý vì “mình ảo” thì vẫn sống khoẻ nè.

Mình dành ra hàng chục tiếng đồng hồ mỗi ngày làm việc trên Facebook, xây dựng thương hiệu công ty và hình ảnh cá nhân. Để làm gì? Để có mấy trăm bạn trên đấy mà đến lúc ăn tối lại húp mì một mình à?

Những người mình yêu thương nhất thì lại ở tận đẩu tận đâu. Bố mẹ ở Việt Nam. Người yêu ở Hàn Quốc. Bạn bè thân cấp 3 ở Mỹ.

Cô đơn khi du học

Dĩ nhiên là suy nghĩ mới quyết định ai đó cô đơn hay không cô đơn. Mẹ mình vẫn cứ nói là, bản thân mẹ sống ở Việt Nam ngần nấy năm vẫn nhiều khi cảm thấy lạc lõng vì không hợp lối sống. Nghĩa là sự cô đơn không phụ thuộc vào cái địa điểm nơi mình sinh sống.

Căn bản mình nói về bữa cơm gia đình và sự cô đơn vì mình đang yêu xa. Nó giống như có một người tình ảo. Ngoài ra mình cũng có một sự nghiệp ảo (vì mình làm việc trên mạng mà), lối sống ảo, gia đình ảo, hình ảnh ảo, nói chung là 99% cuộc đời mình đều không thật.

Chỉ có bữa tối một mình là thật. Cô đơn là thật.

Hôm nay chủ nhật mà vẫn phải đi họp. Anh sếp không ra khỏi nhà được vì phải ở nhà chặt gà. Anh video call. Mình thấy cả nhà lục đục nấu cơm, người nấu phở, người thái hành, mà lòng nôn nao nhớ nhà. Không hẳn là nhớ cái nhà. Mà nhớ cái gia đình mình cách đây 5 6 năm, trước khi bà nội qua đời, trước khi con Leo mất, trước khi chị Mi cưới chồng đẻ con, trước khi mình đi du học. Lúc đó căn nhà 37A ngõ 84 phố Ngọc Khánh rất đông người.

Nhưng nói đi cũng phải nói lại, những năm tháng đó cũng không hoàn hảo. Gia đình bất hoà nhiều, mẹ hay phải đi xa, bố hay về muộn say xỉn, và bữa cơm cũng không phải người trong nhà nấu mà là cô giúp việc của bà.

Chắc là mình chỉ nhớ cái lý tưởng gia đình thôi. Hoặc là bất cứ cái gì không phải một mình. Mình cũng chẳng biết mình muốn gì. Mình muốn tự do, rồi lại muốn chỗ dựa, muốn độc lập, rồi lại muốn gia đình.